Δευτέρα 24 Σεπτεμβρίου 2012

Ποια είναι η Χουρρέμ

Η Ρωξελάνη, γνωστή και ως Χουρρέμ


Ποια είναι η Χουρρέμ; Στην Ελλάδα έγινε γνωστή από την σειρά του Ant1, ο Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής, ωστόσο η Χουρρέμ αποτελεί μια από τις Σουλτάνες που επηρέασαν σημαντικά τις αποφάσεις του Σουλτάνου . Απέκτησε πολύ γρήγορα μεγάλη δύναμη όσο ποτέ άλλοτε στην ιστορία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. 


Η Ρωξελάνα ή Ρωξελάνη ή Ρωζελάνα ηταν Ουγκρανή κόρη χριστιανού ιερέα, (η κατά κόσμον Αλεξάνδρα Λισόφσκα ) γεννήθηκε το 1506. Κάποια ορδή Τατάρων την σκλάβωσε και βρέθηκε στο σκλαβοπάζαρο της Κωνσταντινούπολης. Εκεί την αγόρασε ο Μεγάλος βεζίρης ο Ιμπραήμ και την πρόσφερε δώρο στη Βαλιντέ σουλτάν Χάφσα, μητέρα του Σουλεϊμάν. Στο Παλάτι δέχτηκε ειδική εκπαίδευση. Εξαιτίας της ομορφιάς, της θηλυκότητας της. το ταλέντο της και την εξυπνάδα της προσέλκυσε γρήγορα το ενδιαφέρον του Σουλτάνο, ο οποίος την κάλεσε  του αρκετά συνεχόμενα βράδια. 
Η Χουρρέμ γρήγορα κέρδισε την αγάπη του Σουλτάνου,ο οποίος παραμέλησε την νόμιμη γυναίκα του την Μαχιντεβράν μια πανέμορφη ψηλή Αρναούτισα που είχε μετονομαστεί Γκιούλμπαχάρ (Ανοιξιάτικο Ρόδο,) και ήταν μητέρα του Μουσταφά, του μεγαλύτερου γιου του σουλτάνου και διαδόχου του.


Ο καβγάς με την Μαχιντεβράν.
Η Μαχιντεβράν, αφού αντιλήφθηκε ότι ο Σουλτάνος είχε μαγευτεί από την Χουρρέμ. της επιτέθηκε και της γρατζούνισε με τα νύχια της. Όταν ο Σουλεϊμάν έμαθε για το συμβάν αυτό. τιμώρησε την Μαχιντεβράν,η οποία εκδιώχθηκε από το παλάτι. καθώς ο Σουλτάνος την έστειλε στην περιοχή της Μανίσα μαζί με τον γιο της τον Μουσταφά.  

Η ζωή της με τον Σουλεϊμάν.
Αφού η Χουρρέμ, ξεφορτώθηκε την Μαχιντεβράν, ασχολήθηκε με θέματα της διοίκησης. Αφού στήριξε το πόλεμο στη Περσία, ενίσχυσε λόγω της καταγωγής της, την ειρήνη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με την Ρωσία και την Πολωνία. 

Η δράση της ως Χασεκί Σουλτάνα.
Ο Σουλεϊμάν, ήταν ο πρώτος Σουλτάνος μετά τον Ορχάν Γαζί, ο οποίος έκανε 6 παιδιά ( ο Μεχμέτ, Ο Σελίμ((ο επόμενος Σουλτάνος)), η Μιχριμά, ο Βαγιαζήτ, ο Αμντουλάχ και η Τζιχανγκίρ) με μια παλλακίδα, παραμερίζοντας την νόμιμη γυναίκα του. Η Χουρρέμ εκτός από την πολιτική, ασχολήθηκε και με την δημιουργία κάποιων δημόσιων κτηρίων που λειτούργησαν ως φιλανθρωπικά ιδρύματα . Ανάμεσα σε αυτά τα κτήρια ήταν ένα τζαμί, σχολέια, νοσοκομεία για γυναίκες κ.α.

Το χαμάμ της Χασεκί Σουλτάνας Χουρρέμ.
Ανάμεσα στα κτήρια που έχτισε. ήταν και ένα χαμάμ στην περιοχή της Αγιάς Σοφιάς στην Κωνσταντινούπολη. Το κτήριο χτίστηκε από τον περίφημο Οθωμανό Αρχιτέκτονα Μιμάρ Σινάν.

 

Ο Θάνατος.

Η Χουρρέμ, πέθανε στις 15 Απριλίου του 1558, σε ηλικία 52 ετών. Η Χουρρέμ δεν πρόλαβε να δει κανένα από τα παιδιά της να ανεβαίνει στο Θρόνο. Ο τάφος της βρίσκετε στο Τζαμί Σουλειμάνιγιε.



  


Κυριακή 23 Σεπτεμβρίου 2012

Tούρκικη Λογοτεχνία. Ναζίμ Χικμέτ, μέρος 2.


Ο Nαζίμ ολοκλήρωσε τη στοιχειώδη εκπαίδευση στη Κωνσταντινούπολη κι ύστερα γράφτηκε στη Ναυτική Σχολή Χάλκης, το1918, κάτω από τη διοίκηση του Κεμάλ Πασά. Ο διοικητής του, άκουσε και θαύμασε το ποίημά του "Λόγια Ενός Αξιωματικού Του Ναυτικού", που 'χε γράψει στα 12.

Όταν αποφοίτησε μπήκε στο πολεμικό σκάφος Hamidiye ως εκπαιδευόμενος αξιωματικός καταστρώματος. Ωστόσο, η σταδιοδρομία του στο Ναυτικό σταμάτησε απότομα, γιατί αρρώστησε από πλευρίτη στη διάρκεια μιας νυχτερινής βάρδιας (1919) και δεδομένου ότι δε μπόρεσε ν' ανακτήσει την υγεία του, απαλλάχτηκε σαν άτομο μ' ειδικές ανάγκες (1920).
 Ανέλαβε καθηγητής στην Ανατολία, στο γυμνάσιο Bolu, για σύντομο διάστημα (1921). Ενδιαφέρθηκε ζωηρά για τη ρωσική επανάσταση, πήγε στη Μόσχα και μελέτησε οικονομία και κοινωνικές επιστήμες στο εκεί πανεπιστήμιο (1922-1924). Εκεί συναντά τον Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκη κι επηρεάζεται απ' αυτόν.


Για Τα Τραγούδια Μου

Δεν έχω πήγασο με σέλαν αργυρή
ούτε και πόρους
-όπως τους λεν'- αδήλους
δεν έχω μήτε γη
μια σπιθαμή
μονάχα ένα ποτηράκι μέλι
σα να 'ναι φλόγα λαμπερή.

Αυτό είναι το βιος μου
κι είναι και για τους φίλους
κι ενάντια σ' όλους τους εχθρούς
εντός μου
φυλάγω αυτόν τον πλούτο μου
ένα ποτήρι μέλι

Υπομονή, συντρόφοι, υπομονή
και θα 'ρθει μέρα η τρανή
ναι θα 'ρθει!
-Σ' αυτούς που 'χουν το μέλι θε να 'ρθει
η μέλισα η μια
απ' τη Βαγδάτη.

Η Χώρα Αυτή Είναι Δική Μας

Η χώρα αυτή π' ορμά απ' την Ασία με καλπασμό
και που προβάλλει
τ' ώριο κεφάλι
σαν το πουλάρι
γεμάτο χάρη
προς της Μεσόγειος το νερό
η χώρ' αυτή είναι δική μας
με ματωμένους τους καρπούς
δόντια σφιγμένα
πόδια γυμνά.

Σα μεταξένιο τούτη η γη μας
είναι χαλί μας
τούτη η γη μας
η κόλασή μας
τουτ' η παράδεισο
είναι δική μας.

Η θέλησή μας
τώρα τρανεύει
να 'ναι δική μας
παντοτινά
να ζούμε λεύτεροι σα δέντρα
σα τα δεντρά του ίδιου δάσου
αδερφωμένα
αγκαλιαστά.


Παρασκευή 21 Σεπτεμβρίου 2012

Παμούκαλε



Παμούκαλε


Το Παμούκαλε στη Μικρά Ασία είναι ένα φυσικό φαινόμενο, μοναδικό στον κόσμο. Μια ολόκληρη πλαγιά «ντυμένη στο βαμβάκι» αποδεικνύει περίτρανα ότι ο πιο εμπνευσμένος καλλιτέχνης είναι η ίδια η φύση


Καθώς το ζεστό νερό περνά μέσα από τα ασβεστολιθικά πετρώματα, εμπλουτίζεται με μεταλλικά στοιχεία, τα οποία στη συνέχεια ψύχονται στην επιφάνεια του εδάφους και αποτίθενται με τη μορφή λευκού μαρμάρου (τραβερνίτη). Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία φυσικών δεξαμενών σε εκπληκτικά σχήματα, που θυμίζουν πέταλα λουλουδιών ή κελύφη στρειδιών.


Ετσι στη διάρκεια των αιώνων σχηματίστηκαν οριζόντιες αναβαθμίδες (μήκους 2,7 χλμ.) με λευκούς σταλακτίτες, βάθρες και φυσικές ασβεστολιθικές δεξαμενές, που υψώνονται περίπου 160 μ. πάνω από το έδαφος. Πρόκειται για ένα συναρπαστικό θέαμα, που όμοιό του δεν υπάρχει πουθενά αλλού στον κόσμο




















Το νερό που ρέει, αν και χάνει γρήγορα την αρχική του θερμοκρασία, παραμένει ωστόσο αρκετά ζεστό και απολαυστικό. Τα τελευταία, όμως, χρόνια το νερό που αναβλύζει από τις πηγές όλο και λιγοστεύει - αρκετές δεξαμενές είναι πλέον άδειες.


Δίπλα ακριβώς στις κάτασπρες αναβαθμίδες του Παμούκαλε βρίσκεται ο αρχαιολογικός χώρος της Ιεραπόλεως, η οποία ιδρύθηκε τον 2ο π.Χ. αιώνα από τον βασιλιά της Περγάμου Ευμένη Β'.



Βίντεο από το Παμούκαλε



Τετάρτη 19 Σεπτεμβρίου 2012

Το μεγάλο διαμάντι του μουσείου Top Kapı.

Το μεγάλο διαμάντι του μουσείου Top Kapı
Ένα από τα σημαντικότερα εκθέματα στο μουσείο Top Kapı της Κωνσταντινούπολης, είναι αυτό του μεγάλου διαμαντιού. Το επεξεργασμένο διαμάντι εκτίθεται με αυστηρά μέτρα ασφαλείας καθώς είναι το τέταρτο μεγαλύτερο στο κόσμο.
το μουσείο Top Kapı
Το μεγάλο διαμάντι, είναι 83 καρατίων (17 γραμμάρια) και θεωρείτε το μεγαλύτερο κειμήλιο της Οθωμανικής περιουσίας, η οποία βρίσκεται στο Κιόσκι του Κατακτητή στο Τοπ Καπί, στο οποίο μεταξύ άλλων βρίσκονται έργα κεραμικής, ισλαμικής καλλιγραφίας, χειρόγραφα, υφάσματα, τεχνουργήματα καθώς και ισλαμικά κειμήλια μεγάλης αξίας.




Μορφή.

Αρχείο:Διαμάντι Μουσείου Top Kapi.JPG


Το διαμάντι των 86 καρατίων , περιβάλλεται από μια διπλή σειρά από 49 μικρότερα διαμάντια.







Υποθέσεις σχετικά με την προέλευση του. 

Το ζήτημα της προέλευσης του διαμαντιού δεν είναι ξεκάθαρο, υπάρχουν αρκετές εκδοχές σχετικά με αυτήν. Όπως συμβαίνει και με άλλα ιστορικά διαμάντια είναι αρκετά δύσκολο να διαχωριστεί η αλήθεια από τους μύθους.

Οι εκδοχές που υπάρχουν είναι:
  • Η πρώτη εκδοχή αναφέρει, ότι τι 1969. ένας φτωχός ψαράς, βρήκε το διαμάντι σε ένα σωρό με σκουπίδια, στη περιοχή Γενίκαπι της Κωνσταντινούπολης. ο άνδρας αυτός μη γνωρίζοντας την αξία αυτού που βρήκε, το κουβαλούσε μαζί του για κάποιες μέρες  ο πούλησε σε ένα έμπορο κουταλιών γιά δύο κουτάλια. Ο έμπορος το προώθησε σε ένα κοσμηματοπώλη, το διαμάντι προκάλεσε το ενδιαφέρον αρκετών κοσμηματοπωλών  Ωστόσο η φήμη του διαμαντιού έφτασε στα αυτιά του σουλτάνου Μεχμέτ του 4ου, ο οποίος διέταξε να του το φέρουν αμέσως σε αυτόν.  Γι’ αυτό αποκαλείται και το διαμάντι του κουταλά.
  • Μια ακόμα εκδοχή είναι αυτή του Λοχαγού Καμούς. Ο Αλή Πασάς συνέλαβε στην Πρέβεζα τον Λοχαγό Καμούς, ο οποίος ήταν εραστής της μητέρας του Βοναπάρτη, Νομπίλ Μαρία Λετίσια, η οποία έκανε δωρεά το διαμάντι στο Σουλτάνο Σελίμ τον 3ο, με αντάλλαγμα την απελευθέρωση του Καμούς.
Η κυρά Βασιλική και το διαμάντι.

Υπάρχει μια εκδοχή ότι «το διαμάντι αυτό το φόρεσε μόνο η κυρά Βασιλική σύζυγος του Αλή Πασά των Ιωαννίνων». Αυτό αναφέρεται από το γεγονός ότι ο Αλή Πασάς, ο οποίος ήταν διοικητής της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στη περιοχή της Ηπείρου. Πήρε στα χέρια του, εξαιτίας της σύλληψης του Καμούς, το διαμάντι για κάποιο χρονικό διάστημα σε αυτόν πρωτού το πάρει στα χέρια του ο Σουλτάνος. Η φήμη αυτή, μπορεί να είναι αληθινή, αν λάβουμε υπόψη την προηγούμενη εκδοχή για την προέλευση του διαμαντιού.

Η Μελίνα Μερκούρη και το διαμάντι.

Το μεγάλο διαμάντι έγινε ευρέως γνωστό μέσα από την ταινία «Top Kapi», η οποία γυρίστηκε στην Καβάλα και την Κωνσταντινούπολη το 1964 με πρωταγωνιστές την Μελίνα Μερκούρη και τον Πίτερ Ουστίνοφ.













το trailer της ταινίας Topkapi.


Πηγές


Παρασκευή 14 Σεπτεμβρίου 2012

Σουλεϊμάν Α΄ ο Μεγαλοπρεπής


Ο Σουλεϊμάν Α΄ ο Μεγαλοπρεπής  (1493  1566), ήταν ο δέκατος Σουλτάνος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, από το 1520 ως το 1566. Από τους Τούρκους αναφέρεται ως Σουλεϊμάν Α΄ ο «Κανουνί» (Νομοθέτης).  Κατά την εποχή του , η Οθωμανική Αυτοκρατορία μέγιστη γεωγραφική της επέκταση και στο απόγειο της δύναμής της. Έφτασε στα τείχη της Βιέννης, την οποία όμως δεν κατέκτησε ποτέ. Θεωρείτε ο επιφανέστερος   Σουλτάνος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και ένας από τους μεγαλύτερους στρατηγούς.

Γεννήθηκε στην Τραπεζούντα στις 6 Νοεμβρίου 1494. Πατέρας του ήταν ο Σουλτάνος Σελίμ ο Α’ και μητέρα του η Σουλτάνα Χαφσά. Σε ηλικία 7 ετών σπούδαζε στην Κωνσταντινούπολη μαθηματικά, ιστορία, λογοτεχνία, θεολογία και στρατιωτικές τεχνικές. Σε ηλικία 15 ετών ξεκίνησε την καριέρα του ως διοικητής οθωμανικών επαρχιών. Διαδέχτηκε τον πατέρα του, Σελίμ Α΄, το 1520 και αναδείχτηκε άριστος στρατηγός, νομοθέτης, κυβερνήτης εξαίρετος και προστάτης των γραμμάτων και των τεχνών.   Ο βασιλεία του Σουλεϊμάν διήρκεσε 46 χρόνια (1520-1566). Υπήρξε ο πρώτος και τελευταίος σουλτάνος που ανέβασε στο θρόνο μια χριστιανή δούλη, την πανέμορφη Ρωξελάνη, η οποία πήρε το όνομα Χουρέμ. Μαζί της έκανε πέντε παιδιά: τον Μωάμεθ, τον Σελίμ, τον Βαγαζίτ, τον Τζιχανγκίρ και την Μιχριμάχ.

 

Σουλεϊμάν ο Β' ο νομοθέτης

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Ο πατέρας του, Σελίμ ο Α’, έδωσε μεγάλη έμφαση στην εκπαίδευση του Σουλεϊμάν. Τα πρώτα του μαθήματα ο Σουλεϊμάν τα πήρε από την γιαγιά του Γκιουλμπαχάρ Χατούν. Σε ηλικία 7 ετών ο πατέρας του τον έστειλε στην Κωνσταντινούπολη στον παππού του Σουλτάνο Βαγιαζήτ τον Β’ όπου εκπαιδεύτηκε από τον διάσημο εκπαιδευτικό Χαιρεντίν Καρακίζογλου. Σπούδασε μαθηματικά, ιστορία, λογοτεχνία, θεολογία και στρατιωτικές τεχνικές.

ΑΝΟΔΟΣ ΣΤΟ ΘΡΟΝΟ
Σε ηλικία 15 ετών, με δική του επιθυμία, ξεκίνησε την καριέρα του ως διοικητής οθωμανικών επαρχιών. Το 1512, ο πατέρας του ανέβηκε στο θρόνο. Ο Σουλεϊμάν κλήθηκε από τον πατέρα του στην Κωνσταντινούπολη για να αναλάβει χρέη αντιβασιλέα. Με το θάνατο του Σελίμ το 1520, ο Σουλεϊμάν ανέβηκε στο θρόνο χωρίς αντιδράσεις καθώς όλοι γνώριζαν ότι επρόκειτο για έναν σοβαρό και σίγουρο για τις δυνατότητες του άνδρα. Δεν δίστασε ποτέ και δεν αναίρεσε ποτέ τις εντολές που έδινε. Αναδείχτηκε άριστος στρατηγός, νομοθέτης, κυβερνήτης εξαίρετος και προστάτης των γραμμάτων και των τεχνών.

ΟΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΜΑΧΕΣ
Ανέλαβε μια σειρά επιτυχημένων εκστρατειών, ξεκινώντας με την κατάληψη του Βελιγραδίου το 1521. Το 1522 κατέλαβε τη Ρόδο και επέτρεψε στους Ιωαννίτες ιππότες να εγκαταλείψουν το νησί και να εγκατασταθούν στη Μάλτα, την οποία απέτυχε να καταλάβει μετά από μακρά πολιορκία (18 Μαΐου-8 Σεπτεμβρίου 1565). Από το 1521 μέχρι το 1556 τα στρατεύματά του κατέλαβαν την Ουγγαρία, την Τρανσυλβανία, τη  Σλοβενία, τη Μολδαβία στην Ευρώπη, το Κουρδιστάν, τη Μεσοποταμία, τη Γεωργία στην Ασία, την Τριπολίτιδα, την Τύνιδα και το Αλγέρι στην Αφρική, ενώ ο στόλος του κυριαρχούσε με επικεφαλής τον αρχιπειρατή Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσσα στη Μεσόγειο και στο Αιγαίο. Στις 29 Αυγούστου 1526 νίκησε το Λουδοβίκο Β΄ της Ουγγαρίας στη μάχη του Μοχάτς, κατέλαβε μέρος της Ουγγαρίας και αναγνώρισε ως βασιλιά της τον υποτελή του Ιωάννη Ζαπόλσκι της Τρανσυλβανίας. Καθώς ο Αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Κάρολος Ε΄ και ο αδερφός του, αρχιδούκας της Αυστρίας Φερδινάνδος ανακατέλαβαν την Ουγγαρία, ο Σουλεϊμάν εισέβαλε δύο φορές στην Αυστρία, το 1529 και το 1532 και προσπάθησε ανεπιτυχώς να καταλάβει τη Βιέννη, πολιορκώντας την το 1529. Η αποτυχημένη αυτή απόπειρα θεωρείται ότι σηματοδοτεί το τέλος των επεκτατικών πολέμων των Οθωμανών προς τη Δυτική Ευρώπη.



ΘΑΝΑΤΟΣ
Πέθανε το 1566 από αποπληξία, κατά την έναρξη νέας εκστρατείας κατά της Ουγγαρίας. Τάφηκε σε οκταγωνικό μαυσωλείο, στο Σουλεϊμανιέ Τζαμί (στο νοτιοανατολικό περίβολο). Τον διαδέχτηκε ο γιος του Σελίμ, ο οποίος δεν συνέχισε το σημαντικό έργο που άφησε ο πατέρας του και ο παππούς του.


 τα σύνορα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας μετά τον θάνατο του Σουλειμαν


  • ΜΙΜΑΡ ΣΙΝΑΝ
Ήταν σημαντικός Οθωμανός αρχιτέκτονας. Θεωρείται πως επέφερε σημαντικές καινοτομίες τόσο στην κοσμική όσο και τη θρησκευτική αρχιτεκτονική της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και γενικότερα του ισλαμικού κόσμου. Συμμετέχοντας στις εκστρατείες του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς, απέδειξε τις εξαιρετικές του τεχνικές ικανότητες και τη δεξιοτεχνία του, αφού με μεγάλη επιτυχία ανέγειρε κάστρα, γέφυρες και στρατιωτικές οχυρώσεις. Εν γένει η στρατιωτική σταδιοδρομία του πρόσφερε το υπόβαθρο της γνώσης αρχιτεκτονημάτων μνημειακού χαρακτήρα, πηγές έμπνευσης για τις δικές του μεταγενέστερες κατασκευές. Το  1538  αναδείχθηκε πρώτος αυτοκρατορικός αρχιτέκτονας.

 To  Σουλεϊμανιέ Τζαμί