Παρασκευή 12 Οκτωβρίου 2012

Ο Καραγκιόζης στην Οθωμανική Αυτοκρατορία


Το σημαντικότερο τμήμα του πολιτισμού της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, είναι αυτό του Θεάτρου Σκιών. Κύριος εκφραστής του  Οθωμανικού Θεάτρου Σκιών ήταν ο Καραγκιόζης και ο Χατζηαβάτης.
Παλιότερα, προ της εμφάνισης του κινηματογράφου και της τηλεόρασης, οι παραστάσεις του Καραγκιόζη και Χατζηαβάτη ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής τρόπος ψυχαγωγίας στην Τουρκία, αλλά και στην Ελλάδα, ενώ σήμερα επιβιώνει κυρίως σε μορφή παραστάσεων συνήθως για παιδιά. Παραστάσεις καραγκιόζη γίνονται σήμερα και για ενήλικο κοινό.



Το 2010, μετά από εισήγηση του υπουργείου πολιτισμού της Τουρκίας στην Ουνέσκο Καραγκιόζης περιελήφθη στην πολιτιστική κληρονομιά της Τουρκίας. 

Η καταγωγή του Καραγκιόζη.

Υπάρχουν αρκετοί θρύλοι για την καταγωγή του Καραγιόζη, ωστόσο οι σημαντικότερες είναι δυο.

Σύμφωνα με τον πρώτο θρύλο , πιστεύεται ότι ο Καραγκιόζης και ο Χατζηαβάτης ήταν αληθινά πρόσωπα. Οι δυο τους εργάζονταν στην ανέγερση ενός  Τζαμιού για τον Σουλτάνο Ορχάν. Οι διάλογοι μεταξύ των δυο εργατών ήταν τόσο διασκεδαστικοί και οι υπόλοιποι εργάτες σταματούσαν τις εργασίες τους για να τους παρακολουθήσουν. Όταν ο Σουλτάνος πληροφορήθηκε το γεγονός αυτό. διέταξε το θάνατο των δυο εργατών. Αργότερα, αφού είχε μετανιώσει για την πράξη του ο Σουλτάνος, ο Σεϊχ Κιουστερί, από την Προύσα, ο οποίος πέθανε το 1366, δημιούργησε τις φιγούρες των δυο για να παρηγορήσει τον Σουλτάνο. Σήμερα στη Προύσα υπάρχει ένα μνημείο( τάφος) του Καραγκιόζη και του Χατζηαβάτη.

ο τάφος στην Προύσα
















Ο δεύτερος θρύλος , αναφέρει ότι ένας φτωχός αστό, επισκέφθηκε τον Σουλτάνο και μέσα από την παράσταση του Καραγκιόζη θέλησε να καταγγείλει τους διεφθαρμένους αξιωματούχους. Ο Σουλτάνος, λέγεται, ευχαριστήθηκε τόσο πολύ την παράσταση και διέταξε να τιμωρηθούν οι διεφθαρμένοι αξιωματούχοι και ο καραγκιοζοπαίχτης να γίνει ο νέος Μεγάλος Βεζίρης. 

Karagoz

Στην Ελλάδα η πρώτη μαρτυρία, για την εμφάνιση του Καραγκιόζη, χρονολογείται το 1809 στην περιοχή των Ιωαννίνων.




Οι υπόλοιποι χαρακτήρες.

  • Tuzsuz Deli Bekir, ο μέθυσος. 
  • Uzun Efe, με το μακρύ λαιμό. 
  • Kanbur Tiryaki,με την πίπα του. 
  • Altı Kariş Beberuhi, ο εκκεντρικός νάνος.
  • Denyo, το πνεύμα.
  • Civan, ο σπάταλος.
  • Nigâr, μια ερωτική γυναίκα
Υπάρχουν και κάποιοι χαρακτήρες μη Τούρκικης καταγωγής. Ανάμεσα τους και ο Έλληνας, ο οποίος είναι συνήθως ο γιατρός.

Ο Tuzsuz Deli Bekir


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου