Η Μάχη στο Κοσσυφοπέδιο

Η Μάχη στο Κοσσυφοπέδιο (Σερβικά: Косовска битка, Бој на Косову και Τουρκικά: Kosova Meydan Savaşı) αποτέλεσε κρίσιμη αλλά και πολύνεκρη σύγκρουση των στρατευμάτων της επεκτεινόμενης Οθωμανικής αυτοκρατορίας και της Σερβίας του Μοράβα (όπως αποκαλείται την περίοδο 1373-1402 το ισχυρότερο βασίλειο ανάμεσα σε όσα συνέθεταν τη Σερβική Αυτοκρατορία (1346–1371) του Δουσάν). Η σύρραξη έλαβε χώρα στις 15 Ιουνίου του 1389.

Τους Οθωμανούς οδήγησε επικεφαλής στη μάχη ο Σουλτάνος Μουράτ Α΄, συνοδευόμενος από τους γιους του Βαγιαζήτ και Γιακούμπ. Ο αντίπαλος στρατός υπό τον πρίγκηπα Λάζαρο Χρεμπελιάνοβιτς βασιζόταν στις στρατιωτικές δυνάμεις του τελευταίου, σε άγημα που διηύθυνε ο Σέρβος ευγενής Βουκ Μπράνκοβιτς και ένα άλλο άγημα υπό τον Βόσνιο Βλάτκο Βούκοβιτς, το οποίο έστειλε ο βασιλιάς της Βοσνίας Τβέρτκο. Τη δεδομένη χρονική στιγμή ο Λάζαρος ήταν ο αδιαφιλονίκητος ηγέτης ανάμεσα στους κυβερνήτες των σλαβικών κρατιδίων, ενώ ο Βουκ Μπράνκοβιτς κατείχε την περιοχή του Κοσσυφοπεδίου (και άλλες περιοχές), αναγνωρίζοντας τον πεθερό του, Λάζαρο, κύριό του. Η μάχη εκτυλίχθηκε στο «πεδίο του κότσυφα», περιοχή που εντοπίζεται μόλις 5 χιλ. από τη σύγχρονη Πρίστινα.

Είναι δυσεύρετες οι αξιόπιστες ιστορικές πηγές που αφορούν το συγκεκριμένο γεγονός, αλλά μέσω της αντιπαραβολής με σύγχρονες πρίπου μάχες (λ.χ. Νικόπολη, Άγκυρα) δύναται να έχουμε μια γενικά αποδεκτή εικόνα για τη μάχη[2]. Το έμψυχο δυναμικό των αντιμαχόμενων παρατάξεων σχεδόν εξ ολοκλήρου εξολοθρεύτηκε. Ανάμεσα στους πολυάριθμους νεκρούς κείτονταν οι επικεφαλής των στρατιών, ο σουλτάνος Μουράτ και ο πρίγκηπας Λάζαρος. Συνοπτικά, αν και οι Τούρκοι αφάνισαν το σερβικό στρατό, εντούτοις είχαν πάρα πολλούς νεκρούς και τραυματίες, ώστε επιβραδύνθηκε προσωρινά η προέλασή τους στη Βαλκανική. Βέβαια, οι Σέρβοι απώλεσαν τον κύριο όγκο του στρατού τους, με αποτέλεσμα να αδυνατούν να συνεχίσουν τον αμυντικό πόλεμο εναντίον των Οθωμανών Τούρκων, που, παρά την «πύρρειο» νίκη (αν θεωρήσουμε ότι η έκβαση της μάχης ήταν θεωρητικά - κι όχι αριθμητικά - λιγότερο καταστροφική για αυτούς), διέθεταν επιπρόσθετα στρατεύματα στην Ανατολή. Συνεπώς, όσοι Σλάβοι ηγεμόνες δεν ήταν ήδη υποτελείς στους Οθωμανούς υποτάχθηκαν μέσα στην επόμενη δεκαπενταετία.

Για την ιστορία, την παράδοση και την εθνική ταυτότητα της Σερβίας η Μάχη στο Κοσσυφοπέδιο απέβη ιδιαίτερης σημασίας[3].

Ιστορικό πλαίσιο

Ο Μέγας Στέφανος Ούρος Δ΄ Δουσάν της Σερβίας (βασιλεία: 1331-1355) πέθανε και κληροδότησε τη Σερβική Αυτοκρατορία στο διάδοχό του, Στέφανο Ε΄ τον Ανίσχυρο) (βασιλεία: 1355-1371), ο οποίος ευθύνεται για την εξασθένιση της κεντρικής εξουσίας και την ανάδυση ανεξάρτητων πριγκηπάτων στην επικράτεια, μια περίοδος γνωστή υπό τον όρο «πτώση της Σερβικής Αυτοκρατορίας». Μετά το θάνατο (1371) του άτεκνου αυτοκράτορα και το ξεκλήρισμα των ευγενών της Σερβίας στη μάχη του Ορμενίου (ή Μάχη του ποταμού Μάριτσα), ο ηγεμόνας της Σερβίας του Μοράβα Λάζαρος ξεκίνησε διπλωματικές και στρατιωτικές ετοιμασίες για τη διαφαινόμενη οθωμανική απειλή, την οποία αντελήφθη.

 Προετοιμασίες

 Μετακίνηση των στρατευμάτων

Ύστερα από τις ήττες του οθωμανικού στρατού σε Πλότσνικ (1387) και Μπιλέτσα (1388), ο Μουράτ, ήδη σουλτάνος από το 1361, μετακίνησε τα στρατεύματά του από τη Φιλιππούπολη, όπου ξεχειμώνιαζε, στο Ιχτιμάν (πόλη στη δυτική Βουλγαρία, περ. 48 χμ. από τη Σόφια). Από εκεί, ο στρατός ταξίδεψε ως το Βελμπάζντ (σήμ. Κιουστεντίλ) και το Κράτοβο (η ομώνυμη σύγχρονη πόλη της ΠΓΔΜ). Παρόλο που ο δρόμος μέσω Σόφιας και της κοιλάδας του Νισάβα ήταν συντομότερος, ο διαδρομή που επέλεξε ο οθωμανικός στρατός οδηγούσε στο Κοσσυφοπέδιο, υψηλής σημασίας σταυροδρόμι των Βαλκανίων. Έτσι, ο Μουράτ θα βρισκόταν σε θέση να επιτεθεί είτε στα εδάφη του Βουκ Μπράνκοβιτς είτε στην περιοχή του Λάζαρου της Σερβίας. Ο στρατός του Μουράτ προήλασε όπως σχεδίαζε, περνώντας από το Κουμάνοβο, το Πρέσοβο, το Γκνιλάνε και τέλος έφτασε στην Πρίστινα στις 14 Ιουνίου.

 Παραπομπές

 ↑ βλ. Jean W. Sedlar, East Central Europe in the Middle Ages, 1000-1500, σελ. 244

 ↑ Kosovska Bitka, σελ. 659

 ↑ G. Duijzings, Religion and the Politics of Identity in Kosovo (Λονδίνο: Χαρστ, 2000)

Εξωτερικές συνδέσεις

 Wikipedia-logo.png Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Battle of Kosovo της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0. (ιστορικό/συντάκτες).