Απόσπασμα από το ποίημα "Ο καφές και η Δημοκρατία" του Αζίζ Νεσίν...

Ένα από τα σημαντικότερα έργα του μεγάλου αυτού Τούρκου ποιητή...

"Δυο πράγματα δεν ευδοκιμούν στη χώρα μας. το ένα είναι
το δέντρο του καφέ και το άλλο η Δημοκρατία. Και τα δύο μας
έρχονται από το εξωτερικό.
Στα χώματα μας δεν μπορέσαμε ν’ αναπτύξουμε με κανένα
τρόπο το δέντρο του καφέ. Το κλίμα της χώρας μας, το νερό, το
χώμα, δεν είναι κατάλληλα για την ανάπτυξη του δέντρου
αυτού.
Όσο για τη Δημοκρατία… Η αλήθεια είναι πως ό,τι
περνούσε από το χέρι μας, δεν παραλείψαμε να το κάνουμε, για
την ανάπτυξή της, για την εδραίωσή της. Αν κοιτάξετε την
ιστορία μας, πριν από εκατό χρόνια πάνω κάτω ρίχτηκε στη
χώρα μας ο σπόρος της Δημοκρατίας. Είναι εκατό χρόνια που
όλο λέμε:
“Αμάν η Δημοκρατία μας μπουμπούκιασε!…”
“Η νεαρή Δημοκρατία μας!…”
“Αμάν η νεαρή Δημοκρατία μας!…”
Να είναι δοξασμένος αυτός που τη μεγάλωσε, μόλις
καταφέραμε τόσα χρόνια να φέρουμε σ’ αυτό το ανάστημα τη
Δημοκρατία, έγινε ένα φιντάνι η Δημοκρατία.
Αν ξοδεύαμε αυτό τον κόπο των εκατό χρόνων που
αφιερώσαμε στη Δημοκρατία, για την ανάπτυξη του καφέ,
σήμερα η χώρα μας θα γινόταν δάσος από καφέ, που δεν τ’
άγγιξε ο μπαλτάς του ξυλοκόπου.
Στο παρελθόν κρίθηκε απαραίτητο, δεν το είχαμε
καταλάβει. αντί να φυτέψουμε σπόρο καφέ, φυτέψαμε το σπόρο
της Δημοκρατίας. “Δόξα τω Θεώ”, αν και δεν έχουμε καμιά
στενοχώρια απ’ τη μεριά της Δημοκρατίας, εμείς ξέρουμε το τι
τραβάμε από την έλλειψη του καφέ. Καφές είναι αυτός!… Δε
μοιάζει σε τίποτε. Έτσι είναι η Δημοκρατία; Και να είναι και να
μην είναι το ίδιο κάνει…
Αν δεν υπάρχει καφές, του ανθρώπου το κεφάλι γυρίζει,
αν δεν υπάρχει Δημοκρατία, του ανθρώπου το κεφάλι δεν
γυρίζει. Ο καφές μοσκοβολάει, η Δημοκρατία ούτε καν έχει
μυρουδιά. Τον καφέ τον βάζεις στο φλιτζάνι, τον πίνεις. Η
Δημοκρατία ούτε τρώγεται, ούτε πίνεται. Σε τι χρειάζεται αυτή η
Δημοκρατία, μπορείτε να μου πείτε;
Στη χώρα μας έρχεται από το εξωτερικό μπόλικη μπόλικη
Δημοκρατία, αλλά καφές δεν έρχεται. Τον καφέ τον πουλάνε, τη
Δημοκρατία τη δίνουν. Ο καφές είναι με λεφτά, η Δημοκρατία
τζάμπα… Για τον καφέ χρειάζεται συνάλλαγμα, για τη
Δημοκρατία τίποτα δεν χρειάζεται.
Για κοιτάξτε το τι τραβάμε απ’ τον καφέ. Σάμπως δεν
έχουμε συνηθίσει στον καλό καφέ; Αμέσως καταλαβαίνουμε τον
καλό καφέ απ’ τον άσκημο, το μπαγιάτικο απ ‘το φρέσκο, το
νοθεμένο απ ‘το σκέτο.
Ζωή να ‘χουνε, μερικοί πατριώτες μας έκαναν ψεύτικο
καφέ. Στην αρχή βγήκε ο κριθαρένιος καφές, δεν έπιασε.
Ύστερα βγήκε καφές από φασόλια, δεν το κατάπιαμε. Εμείς σαν
έθνος είμαστε θεριακλήδες του καφέ. αν και καταπίνουμε όλες
τις απομιμήσεις, του καφέ την απομίμηση δεν την καταπίνουμε.
Ω, Ύψιστε! Να γινόταν, τόσο δα απ’ ό,τι καταλαβαίνουμε
απ’ αυτόν τον καφέ, να καταλαβαίναμε και από Δημοκρατία…"

Eιδικό τεύχος«Θέματα Παιδείας» 53-56, αφιερωμένο στον ποιητή Ναζίμ Χικμέτ.

Κυκλοφόρησε το ειδικό τεύχος«Θέματα Παιδείας» 53-56 που είναι αφιερωμένο στον ποιητή Ναζίμ Χικμέτ. 

ο τεύχος περιλαμβάνει:

• Σημείωμα της σύνταξης (με αφορμή ένα μήνυμα του Φάνη Κακριδή)
• Η ΘΑΛΑΣΣΑ ΤΟΥ ΝΑΖΙΜ ΧΙΚΜΕΤ

Από τον Χικμέτ στους σύγχρονους και μελλοντικούς ανθρώπους (Σαλίμ Ενγκινάρ)

Ν. Χικμέτ: Αυτοβιογραφία

Χρονολόγιο του Ναζίμ Χικμέτ Ραν

Ν. Χικμέτ: Γράμμα στην Τζόυς Λούσσου

Έζησε - έγραψε απλά και δυνατά (Αντρέα Σφερίνο)

«Αιχμάλωτος, ναι, μα οι αλυσίδες του έχουν σπάσει» (Νάση Σακιώτη)

«Μια θρησκεία, ένας νόμος, ένα δίκαιο: Η δουλιά του εργάτη» (Στέλιος Μαγιόπουλος)

Αναμνήσεις του Μεμέτ Φουάτ

Ποιητής του αγώνα (Μαρί Ζοζέφ Μπαρρόν)

Ο Ναζίμ ζει την ιστορία (Γκαρρός Μανουτζιάν)

Μια κοινή παρουσία (Ζαν Μαρσενάκ)

Εν αρχή ην η δράσις (Μαντλέν Ριφφώ)

Ν. Χικμέτ: Επιλογή από τα τελευταία του ποιήματα (Μετάφραση: Δανάη Χέλμη)

• Ο ΝΑΖΙΜ ΧΙΚΜΕΤ ΚΑΙ Η ΛΑΪΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ζωής Βαλάση: Ο Ν.Χικμέτ στους δρόμους των παραμυθιών

Νεντίμ Γκιουρσέλ - Ωρελιέν Ακκόρ: Ο Ν.Χικμέτ και η τούρκικη ποίηση

Μπάμπη Παπαδόπουλου: Παράδοση και νεοτερικότητα στο ώριμο ποιητικό έργο του Χικμέτ - Η περίπτωση των Ρουμπαγιάτ

Αμπιντίν Ντινό: Ορισμένες παρατηρήσεις

Σταύρου Παντελίδη: Ο Ν. Χικμέτ και το γλωσσικό πρόβλημα της Τουρκίας

• ΝΑΖΙΜ ΧΙΚΜΕΤ: ΑΡΘΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ (Μετάφραση: Κατερίνα Δημάκη)
• ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΝΑΖΙΜ ΧΙΚΜΕΤ

Γιώτη Νικολαΐδη: Σύντομη αναφορά στα «πολεμικά ποιήματα» του Ν. Χικμέτ

Δημήτρη Πατίλα: Ν. Χικμέτ «Οι Ρομαντικοί (Όμορφη πού ‘ναι η ζωή!...)» - Μερικές σημειώσεις

Αλή Μουσταφά Ολντεμίρ: Ο Χικμέτ στο ραδιόφωνο

Μιχάλη Γεωργίου: Η θεατρική δημιουργία του Ναζίμ Χικμέτ

Τζία Γιοβάνη: Χικμέτ και κινηματογράφος - Ένα μικρό σημείωμα

• ΝΑΖΙΜ ΧΙΚΜΕΤ: ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΤΟΠΙΑ

Παρουσίαση των Ανθρώπινων Τοπίων του Ναζίμ Χικμέτ

Η εποποιία του πολέμου της ανεξαρτησίας (Μετάφραση: Έλλη Κοτσαλίδου)

Εκείνη τη χρονιά, το χίλια εννιακόσια σαράντα ένα (Μετάφραση: Έλλη Κοτσαλίδου)

Η Συμφωνία της Μόσχας (μετάφραση: Άννα Τζιάλλα)

Τάνια (μετάφραση: Κυριακή Καμαρινού)

• Ο ΧΙΚΜΕΤ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Ηρακλή Κακαβάνη: Η πρόσληψη του Χικμέτ στην Ελλάδα

Παράρτημα: Από το περιοδικό «Πρωτοπόροι - Νέοι Πρωτοπόροι» (άρθρο του Αναπληρωτή, ποιήματα του Χικμέτ σε μετάφραση: Β. Κασαπάκη - Δ. Κασαπάκη, Β. Μαλέα), λήμμα από τη Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια Παύλου Δρανδάκη, από το περιοδικό «Ελεύθερα Γράμματα» (άρθρο Α. Ασιάτη, ποιήματα σε μετάφραση Νεβζάτ Χάτκο και Α. Ζ.), από τις εφημερίδες «Ελευθερία», «Φιλελεύθερος Προοδευτικός» (άρθρο Κώστα Βάρναλη) και «Αυγή» (ποίημα σε μετάφραση Πέτρου Βελιώτη, άρθρο Τάσου Λειβαδίτη και επιφυλλίδες του Γιάννη Ρίτσου), περιοδικό «Επιθεώρηση Τέχνης» (ποίημα σε μετάφραση Λ. Α. και συνέντευξη του Χικμέτ από τον Βύρωνα Δεδεόγλου)

Δημήτρη Κωστούλα: Ο Ναζίμ Χικμέτ στην ελληνική δισκογραφία

Θωμά Κασελούρη: Ποιήματα του Ν. Χικμέτ για παιδιά στα σχολικά εγχειρίδια - Ερμηνευτική και διδακτική προσέγγιση στο ποίημα της ΣΤ΄ Τάξης «Οι χτίστες»

4o Eπιστημονικό Συνέδριο της ΚΕ του ΚΚΕ για τον Ναζίμ Χικμέτ: «Για να γενούνε τα σκοτάδια λάμψη»

Έκδοση Ομίλου Εκπαιδευτικού Προβληματισμού: Ο Μπρεχτ και ο μαρξισμός

Παροράματα προηγούμενων τευχών «Θέματα Παιδείας» 

Στο Πανεπιστήμιο Μπέρμινγκχαμ εκτίθεται το αρχαιότερο Κοράνιο

Άρχισαν να εκτίθενται στο Πανεπιστήμιο Μπέρμινγκχαμ της Αγγλίας οι σελίδες από το αρχαιότερο Ιερό Κοράνιο που βρέθηκε.
Χάρη στην έκθεση εκατομμύρια άνθρωποι βρήκαν την ευκαιρία να δουν τις σελίδες τις οποίες ανακάλυψε ένας διδακτορικός φοιτητής κατά τύχη τον Ιούλιο στο αρχείο Μεσανατολικών βιβλίων και αρχείων της βιβλιοθήκης.
Οι σελίδες με τα αρχαιότερα χειρόγραφα αποσπάσματα του Ιερού Κορανίου ανακαλύφθηκε ότι έχουν ηλικία τουλάχιστον 1370 χρόνων.
Τα χειρόγραφα τα οποία πιθανότατα γράφτηκαν την περίοδο εμφάνισης του Ισλάμ και έχουν γραφτεί στα αραβικά του Χιτζάζ πάνω σε αρνίσια ή κατσικίσια δέρματα.
Οι ειδικοί πιστεύουν ότι η γραφή των αποσπασμάτων έγινε στην Μέκκα ή τη Μεδίνα.
Πηγή: http://www.trt.net.tr/greek

Η αισθητική του Χικμέτ και η γνωριμία του με το Μαγιακόφσκι.

Η αισθητική του Χικμέτ.

Η πρώτη του επαφή με την ποίηση, έγινε στην παιδική του ηλικία. Ο παππούς του ήταν αυτός που του έδωσε το έναυσμα για να ασχοληθεί με τη λογοτεχνία. Την πρώτη μέρα της αποφοίτησης του, του χάρισε ένα δερματόδετο τετράδιο για να γράφει τα δικά του ποιήματα[1]. Η συλλογή αυτή περιλαμβάνει μερικά σπάνια παραδείγματα των πρώτων του έργων, τα οποία παρέμειναν  αδημοσίευτα κατά τη διάρκεια της ζωής του. Το πρώιμο έργο ήταν επίσημο και  συμβατικό στη μορφή, ακολουθούσε δηλαδή  τις μετρικές και λυρικές συμβάσεις της εποχής, αν και τη θεματολογία του την αντλούσε από την πραγματική ζωή αναφερόμενος στο θαυμασμό του στη φύση και τα τοπία της Τουρκίας, την αγάπη, το μίσος, την αδικία και το θρησκευτικό φανατισμό.

Μετά το γυμνάσιο αποφασίζει να ξεκινήσει το ταξίδι στην Άγκυρα, μαζί με τον φίλο του Βάλα Νουρεντίν, με σκοπό να συνδεθεί με  τις δυνάμεις του Κεμάλ. Προς τα τέλη του 1920, ξεκινά αρχικά ταξιδεύοντας με πλοίο και στη συνέχεια με τα πόδια. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, έρχεται για πρώτη φορά σε επαφή με τις ιδέες του Μαρξ και του Λένιν, μέσω της γνωριμίας του με Τούρκους σπαρτακιστές, που είχαν εκδιωχθεί από τη Γερμανία.  Επομένως κατά την περίοδο τούτη ο Ναζίμ δέχεται τα πρώτα μαθήματα πάνω στις επαναστατικές ιδέες του σοσιαλισμού. Ειδικότερα ο σπαρτακιστής Σαντίκ Αχί του υπόδειξε να ξεπεράσει τον εθνικισμό και να επικεντρωθεί στις ταξικές αντιθέσεις. Το ταξίδι αυτό λοιπόν τον βοηθά όχι μόνο να συνειδητοποιήσει  την άθλια κατάσταση του λαού του, αλλά και τη διαίρεση της κοινωνίας σε τάξεις.

Αφού καταφτάνει στην Άγκυρα, ο Ναζίμ, μαζί με μια ομάδα νέων συγγραφέων επισκέπτεται τον Κεμάλ, ο οποίος τους προέτρεψε να γράψουν ποίηση «στρατευμένη», με κοινωνικούς στόχους, σε αντίθεση δηλαδή με την  λόγια οθωμανική λογοτεχνία. Ο Κεμάλ είχε κάθε λόγο την περίοδο εκείνη που η έκβαση της εθνικοαστικής επανάστασης δεν είχε ακόμη κριθεί να εκφράζει έντονο ριζοσπαστισμό. Παρ’ όλα αυτά το ποίημα που έγραψε κάτω απ΄αυτή την προτροπή ο Χικμέτ καλώντας το λαό να στηρίξει τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα του Κεμάλ, δεν υιοθετήθηκε γιατί κρίθηκε πολύ επαναστατικό.

Στη συνέχεια ο Ναζίμ, διορίστηκε στην Μπολού, ως δάσκαλος. Εκεί, έχοντας στο μυαλό του όλα αυτά ξεκίνησε να ετοιμάζει το ταξίδι του για τη Μόσχα, Όπως γράφει και ο ίδιος ο Νουρεντίν η απόφαση να πάει στη Μόσχα ήταν καθαρά δικιά του, παρόλο που μπορεί ο κομμουνιστής Ζίγια Χιλμί  με τον οποίο συνδέθηκε φιλικά εκείνη  την περίοδο, να τον είχε επηρεάσει, με τις γνώσεις του στην ιστορία, τη φιλοσοφία, τα οικονομικά, τη κοινωνιολογία και τη νομική. Ο Ναζίμ που όνειρο του ήταν να πάει στο Παρίσι, καθώς ήταν επηρεασμένος από αυτά που διάβαζε για τη Γαλλική επανάσταση, κατάλαβε σ’ αυτή τη φάση ότι η αστική επανάσταση ανήκε πια στο παρελθόν. Ετσι πήρε την απόφαση να πάει στη Ρωσία αφού εκεί συντελούνταν κοσμοιστορικές αλλαγές, μετά τη νικηφόρα Οκτωβριανή σοσιαλιστική επανάσταση.

Το ταξίδι του Ναζίμ προς τη Μόσχα, αποτέλεσε ένα σημαντικό εφαλτήριο για τη μετέπειτα δημιουργική εξέλιξη του. Η Σοβιετική Ένωση ακόμα ήταν στην αρχή της οικοδόμησης του σοσιαλισμού με αισθητές τις συνεπείες του εμφυλίου και του Α παγκόσμιου πολέμου. Ο Ναζίμ αντικρύζει την πείνα και τις δύσκολες συνθήκες διαβίωσης που επικρατούσαν στην ΕΣΣΔ, εξαιτίας του εμφυλίου πολέμου, της ιμπεριαλιστικής περικύκλωσης. Θυμάται ακόμα τις εικόνες από την πείνα και τη φτώχια των χωρικών και των εργατών στα ορυχεία της πατρίδας του.

Την περίοδο αυτή θα δημιουργήσει ένα νέο ποιητικό στυλ για να καταφέρει να εκφράσει όλα αυτά που είχε δει. Ένα ποίημα του Μαγιακόφσκυ ήταν αυτό που του έδωσε μια πρώτη ιδέα για τον νέο τρόπο ποιητικής έκφρασης των κοινωνικών προβλημάτων. Στην αρχή επειδή δεν γνώριζε Ρώσικα, δεν μπορούσε να καταλάβει το θέμα του ποιήματος αλλά γοητεύτηκε από τη μορφή του. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού λοιπόν για τη Μόσχα, ξεκίνησε να γράφει ένα ποίημα με βάση τις νέες εμπειρίες του από την ανθρώπινη δυστυχία. Εγραψε το ποίημα σε έμμετρο λόγο και όταν έφτασε στη Μόσχα ξεκίνησε να επεξεργάζεται τη δημιουργία τη νέας μορφής με βάση τον Μαγιακόφσκι. Οι πρώτοι στίχοι που γράφτηκαν εκείνον τον καιρό, δείχνουν το δρόμο που έμελλε να ακολουθήσει και τις αντιλήψεις του για την Ποίηση.

Με την άφιξη του στη Μόσχα, ο Ναζίμ ήρθε σε επαφή με κομμουνιστές από όλο το κόσμο καθώς διέμενε στο ξενοδοχείο lux, στο οποίο φιλοξενούνταν επίσημοι επισκέπτες, ξένοι κομμουνιστές και πολιτικοί πρόσφυγες. Κατά την περίοδο της παραμονής του και κυρίως το πρώτο καιρό ήταν διαθέσιμα μόνο τα βασικά, δηλαδή τροφή και ρούχα. Ο κατακλυσμός όλων αυτών των νέων εικόνων κατά τις πρώτες βδομάδες της παραμονή του στη Μόσχα τον διεγείρει σε μια ανανεωμένη έκρηξη δημιουργικότητας. Όλο το διάστημα αυτό θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο Ναζίμ προσπαθούσε να «χωνέψει» όλα αυτά που είδε στο ταξίδι του, έτσι το καλοκαίρι του 1922 έγραψε το ποίημα «τα μάτια των πεινασμένων» προϊόν των νέων του εμπειριών[2].

«Δεν είναι ένας δυο

 δεν είναι πέντε δέκα

 τριάντα εκατομμύρια πεινασμένοι

 είναι οι δικοί μας.

 Αυτοί είναι  δικοί μας!

Εμείς δικοί τους!(...)».

Η πίστη του, ενισχύθηκε ακόμη πιο πολύ από τις σπουδές του πάνω στο Μαρξισμό. Ο μεγάλος του ενθουσιασμός από την πρώτη χώρα των εργατών, γίνεται αντιληπτός και από το ποίημα του «Στα 19 μου χρόνια» όπου λέει σε ένα σημείο πως όλη την ημέρα την αφιερώνει στις σπουδές του και του μένουν μονάχα 20 λεπτά για έρωτα.

«Στο εικοσιτετράωρο  : 24 ώρες Λένιν,
24 ώρες Μαρξ,
24 ώρες Ένγκελς,
εκατό δράμια μαύρο ψωμί,
20 τόνους βιβλία
και 20 λεφτά για...»

Η γνωριμία με τον Μαγιακόφσκι.

Ο Ρώσος ποιητής, όπως προαναφέραμε επηρέασε σε σημαντικό βαθμό το έργο του Ναζίμ. Η πρώτη τους γνωριμία έγινε στο ξενοδοχείο Lux, λίγο μετά την άφιξη του Ναζίμ στη Μόσχα. Το Μάρτιο του 1923, μοιράστηκαν την ίδια σκηνή, στο Πολυτεχνικό Μουσείο σε μια εκδήλωση για την παγκόσμια ημέρα της γυναίκας. Ο ίδιος ο Ναζίμ είχε πει πως όταν έμαθε Ρώσικα και μπορούσε πλέον να καταλάβει το έργο και τη προσωπικότητα του Μαγιακόφσκι, έμαθε αρκετά από αυτόν. Ωστόσο αποστασιοποιήθηκε από αυτόν λέγοντας ότι όντως ήταν ο δάσκαλος του και ότι είχαν αρκετά κοινά αλλά δεν γράφει σαν αυτόν.

Ο Ναζίμ είχε την τύχη να βρίσκεται στη Μόσχα κατά τα πρώτα χρόνια της Επανάστασης, που αυτό όπως είναι φυσικό είχε και το αντίκτυπό της στην τέχνη, στα ρεύματα και στην καλλιτεχνική δημιουργία. Ο Ναζίμ τη περίοδο αυτή προσπαθεί να κάνει μια σύνθεση του Μαρξισμού με τον Κονστρουκτιβισμό, όπως υποδεικνύεται σε ένα απόσπασμα του ποιήματος του «ο ποιητής», το οποίο έγραψε το 1922.

«Είμαι ποιητής
Εχω γράψει τόση ποίηση όσο η βροχή ενός χρόνου
Αλλά για να ξεκινήσω να γράψω το αριστούργημα μου
ένα μυθιστόρημα «Κονστρουβιστικό- Μαρξιστικό»
πρέπει να περιμένω μέχρι να μάθω
το «Κεφάλαιο» από καρδιάς.»

Αυτό που κατάφερε να κάνει ο Ναζίμ, σε μεγαλύτερο βαθμό από κάθε άλλο ποιητή  Τούρκο, είναι να δημιουργήσει μια ποίηση εύκολα κατανοητή που μπορούσε να σαγηνέψει τον αναγνώστη. Είχε επινοήσει κάποια δαιμόνια ηχητικά εφέ για να εκφράσει τις ενέργειες των κοινωνικών και τεχνολογικών επαναστάσεων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το ποίημα μηχανοποίηση (1923)[1] που ξεκινάει με τους ήχους της μηχανής.

Επομένως, για τον Ναζίμ η γλώσσα, δεν αποτέλεσε ποτέ εμπόδιο καθώς εξαιτίας του ρυθμού των φωνητικών εκφράσεων και τον τρόπο που διάβαζε τα ποιήματα κατάφερνε να συναρπάζει το ακροατήριο του. Αυτό αποδεικνύεται  και από το γεγονός ότι ο Ναζίμ σε διάφορες εκδηλώσεις στη Μόσχα απήγγειλε ποίηση στα Τουρκικά σε μη Τουρκόφωνο ακροατήριο, και αυτοί μπορούσαν να αντιληφτούν το επαναστατικό πνεύμα και τον ενθουσιασμό του. Τα κείμενα του, με τη μουσικότητα, το προσωπικό ύφος, την ιδιομορφία, τις δυνατές ρίμες, αλλά και τον ελεύθερο στίχο, γεμίζουν τους αναγνώστες του με ένα αίσθημα αισιοδοξίας και πίστης για το μέλλον. Ο στίχος του Ναζίμ, πέρα από πολιτική και κοινωνική κριτική, είναι συνάμα και χάιδεμα ψυχής.

Κατά την διάρκεια της πρώτης παραμονής του στη Μόσχα, μια ακόμα γνωριμία που επηρέασε αρκετά τον Ναζίμ, ήταν αυτή με τον Μεγιερχολντ. Ο Ναζίμ είχε τονίζει ότι επηρεάστηκε περισσότερο από τον κονστρουκτιβισμό του Μέγιερχολντ και γενικότερα το Σοβιετικό θέατρο και λιγότερο από το Μαγιακόφσκι. Συγκεκριμένα είχε πεί « Η επιρροή του Σοβιετικού θεάτρου στη λυρική ποίηση μου είναι πολύ μεγαλύτερη από την επίδραση της Σοβιετικής ποίησης».

Αυτά που έκανε, για την Τούρκικη λογοτεχνία και με την επιστροφή του στην Τουρκία, ήταν πραγματικά πρωτάκουστα. Οι ποιητές και οι πεζογράφοι πριν από αυτόν μίλαγαν όπως είπαμε παραπάνω μόνο για έρωτες και φεγγάρια. Με τη σύνθεση της πρωτοπόρας αυτής τέχνης του, ο Ναζίμ Χικμέτ επιβλήθηκε στο πνευματικό κόσμο της χώρας του και προσέφερε ουσιαστική συμβολή για την παραπέρα εξέλιξη της Τούρκικης  λογοτεχνίας και περισσότερο της ποίησης.

---

[1]Ναζίμ Χικμέτ τα έργα του, Βιβλίο Πρώτο, εκδ. Συγχρονη Εποχή, σελ. 152-153

---

[1] Memet Fuat, «Nazim Hikmet, Yaşamı, Ruhsal Yapısı, Davaları, Tartışmaları, Dünya Görüşü, Şiirinin Gelişmeleri», εκδ. Adam, σελ. 7-15

[2] Can Dündar, Nazim, İMGE kitabevi.

Marmaris (photos)

Marmaris is a port town and tourist resort on the Mediterranean coast, located in Muğla Province, southwest Turkey, along the shoreline of the Turkish Riviera.

Marmaris' main source of income is tourism. It has an exceptional location between two intersecting sets of mountains by the sea, though following a construction boom in the 1980s, little is left of the sleepy fishing village that Marmaris was until the late 20th century. In 2010 the town's population was 30,957,and peaks at around 300,000 to 400,000 people during the tourist season. Marmaris' nightlife rivals anything on the Turkish coast.

It is also a centre for sailing and diving, possessing two major and several smaller marinas. It is a popular wintering location for hundreds of cruising boaters, being also served by the nearby Dalaman Airport.

Απόσπασμα από το μυθιστόρημα « Είναι ωραίο να ζεις φίλε μου» του Ναζίμ Χικμέτ

«Που να βρίσκεται άραγε τώρα, το 1925, ο καβαλάρης από τα Άδανα ο οποίος μπήκε πρώτος εκείνη τη ζεστή καλοκαιρινή μέρα στη Σμύρνη; Τι να κάνει; Σε ποιου αφέντη τσιφλίκι να δουλεύει σαν εργάτης σαν δουλοπάροικος; Και που είναι οι Έλληνες κομμουνιστές; Όχι αυτοί που ζήτησαν από τους Έλληνες στρατιώτες να επαναστατήσουν, αυτοί εκτελέστηκαν από τα αποσπάσματα και τώρα κοιμούνται στα χώματα της Ανατολίας μαζί με τους Τούρκους φαντάρους πλάι  πλάι. Οι άλλοι, αυτοί που μπήκαν στις φυλακές; Είναι άραγε ακόμα πίσω από τα σίδερα σε κάποιο Ελληνικό νησί; (Ναζίμ Χικμέτ σ.10)

Στο έργο αυτό ο Χικμέτ αναφέρεται στον Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1919-1922. Στο συγκεκριμένο απόσπασμα ταυτίζει τους Έλληνες και του Τούρκους εργαζόμενους. Ο εχθρός δεν είναι ο Έλληνας αλλά ο «ιμπεριαλιστικός στρατός» και αυτοί που τον οργάνωσαν. Οι εργαζόμενοι έχουν θετική εικόνα ανεξάρτητα από την εθνική τους ταυτότητα.

8 ΣΥΝΤΟΜΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΟΥ ΝΑΣΡΕΝΤΙΝ ΧΟΤΖΑ

8 ΣΥΝΤΟΜΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΟΥ ΝΑΣΡΕΝΤΙΝ ΧΟΤΖΑ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΣΤΑΥΡΟΣ ΠΑΝΤΕΛΙΔΗΣ

Περιεχόμενα

1.      Η Ηλικία

2.      Πως να οδηγήσετε ένα γάιδαρο.

3.      Το βαρύ Παλτό.

4.      Το όνειρο του Χότζα.

5.      Πως διαβάζει ο γάιδαρος.

6.      Έχω την συνταγή.

7.      Τρίτος χρόνος.

8.      Ο Αθώος ληστής.

Η Ηλικία

Μια μέρα ρώτησαν τον Χότζα την ηλικία του. «40» απάντησε ο Χότζας. «όμως Χότζα πριν 10 χρόνια όταν σου ξανά έκανα την ίδια ερώτηση μου έδωσες την ίδια απάντηση!».

«Αυτός είναι ο λόγος μου και επιμένω σε αυτόν» είπε ο Χότζας.

Πως να οδηγήσετε ένα γάιδαρο.

Μια μέρα ο Νασρεντίν Χότζα και ο μικρός γιος του ήταν στο δρόμο για την αγορά. Ο Χότζας καβαλούσε τον γάιδαρό του και ο γιος του ακολουθούσε από δίπλα περπατώντας. Καθώς περπατούσαν, άκουσαν ένα ζευγάρι που έτυχε να περνάνε από δίπλα τους, να μιλάνε επικριτικά για αυτούς.

«Κοίτα το Χότζα μας» είπε ο ένας στον άλλον «καβαλάει με άνεση το το γάιδαρό του και αφήνει το μικρό αγόρι να περπατάει από δίπλα. Ντροπή για το Χότζα να κάνει το παιδί να υποφέρει τόσο!» Όταν το άκουσε αυτό ο Χότζας, ήθελε να διορθώσει αυτό που θεωρήθηκε ως εγωιστικό από την πλευρά του.

Έβαλε τον γιο του πάνω στο γάιδαρό και άρχισε να περπατάει από δίπλα. Λίγο αργότερα, συνάντησαν ένα άλλο ζευγάρι χωριανών. « Κοίτα τον Χότζα και το γιο του!» είπαν, «Αυτοί είναι οι καιροί που ζούμε. Ένα μικρό αγόρι καβάλα τον γάιδαρο και ο φτωχός και γέρος πατέρας του ιδρώνει για να ακολουθεί το ρυθμό. Σήμερα τα παιδιά δεν δείχνουν καθόλου σεβασμό στους γονείς τους.» Ο Νασρεντίν Χότζα ακούγοντας αυτό σκέφτηκε μια άλλη λύση. Και οι δυο κατέβηκαν από το γάιδαρο και ξεκίνησαν να περπατάνε δίπλα του.  Λίγο αργότερα, μια ομάδα χωρικών, οι οποίοι πήγαιναν και αυτοί στην αγορά, προσέγγισαν το Χότζα, το γιο του και το γάιδαρο, οι οποίοι περπατούσαν δίπλα δίπλα. «Αυτός ο Χότζας και ο γιος του είναι σίγουρα άμυαλοι.» Ψιθύρισαν μεταξύ τους « Και οι δυο πηγαίνουν με τα πόδια και ο γάιδαρος περιφέρεται μόνος του. Δεν ξέρουν αυτοί οι άνθρωπο γιατί υπάρχουν οι γάιδαρο;»

Ο Χότζας άκουσε αυτά τα λόγια και θεώρησε ότι έχουν δίκιο. Η λύση ήταν καθαρή. Τόσο ο ίδιος όσο και ο γιος του ανέβηκαν στο γάιδαρο. Καθώς συνέχισαν το ταξίδι τους με αυτόν το τρόπο. Νομίζοντας ότι επιτέλους έχουν συμμορφωθεί με όλες τις γνώμες των συγχωριανών τους, συναντήθηκαν με έναν ακόμα γνωστό τους. Δεν ήταν πολύ ευτυχής που έβλεπε τόσο το Χότζα όσο και το αγόρι σε ένα λιπόσαρκο γαϊδουράκι. «Χότζα», φώναξε, «δεν έχεις κανένα έλεος; Πως αυτό το καημένο το ζώο πρέπει να κουβαλήσει δυο ανθρώπους; Ο γάιδαρος είναι και αυτό δημιούργημα του Αλλάχ, δεν δείχνουν οίκτο.». Ο Νασρεντίν Χότζα συμφώνησε και με αυτή την τελευταία παρατήρηση. Τι έπρεπε να κάνουν;  Αυτός πήρε στους ώμους του το μπροστινό μέρος και ο γιος του πήρε το πίσω μέρος και κουβάλησαν το γαϊδούρι μέχρι το μέρος της αγοράς.

Το βαρύ Παλτό.

Μια νύχτα οι άνθρωποι άκουσαν έναν δυνατό θόρυβο από το σπίτι του Χότζα. Των ρώτησαν το πρωί:

«Τι ήταν αυτός ο θόρυβος;»

«Ο, το παλτό μου έπεσε κάτω.»

«Μπορεί ένα παλτό να κάνει τέτοιο θόρυβο;»

«Αν ήσουν όμως μέσα σε αυτό, όπως εγώ, ναι.»

Το όνειρο του Χότζα.

Στο όνειρό του, κάποιοι άνθρωποι έδωσαν στο Χότζα 9 χρυσά νομίσματα. Αυτός τα αρνήθηκε επειδή ήθελε 10 νομίσματα. Ξαφνικά ξύπνησε και είδε τα χέρια του άδεια. Έτσι έκλεισε αμέσως τα μάτια του και είπε « Εντάξει, θα πάρω τα 9 νομίσματα.»

Πως διαβάζει ο γάιδαρος.

Κατά την διάρκεια μιας συζήτησης με τον Ταμερλάνο. Ο Χότζας ξεκίνησε να καυχιέται για τον γάιδαρό του.

«Είναι τόσο έξυπνος που μπορώ να του μάθω ακόμα και να διαβάζει.» Είπε ο Χότζας.

«Τότε κάντο, σου δίνω τρεις μήνες για να μάθεις στο γάιδαρό σου να μιλά.» τον διέταξε ο Ταμερλάνος.

Ο Χότζας πήγε σπίτι του και ξεκίνησε να προπονεί τον γάιδαρό του. Έβαλε τροφή ανάμεσα στις σελίδες ενός μεγάλου βιβλίου και του έμαθε να γυρνάει τις σελίδες με την γλώσσα του και να μαζεύει την τροφή του. Τρεις μέρες πριν τελειώσει η περίοδος των τριών μηνών , σταμάτησε να ταΐζει τον γάιδαρο.

Όταν πήγε τον γάιδαρο στο Ταμερλάνο, του ζήτησε ένα μεγάλο βιβλίο και το έβαλε μπροστά από το γάιδαρο. Το πεινασμένο ζώο ξεκίνησε να γυρνά τις σελίδες μια μια με την γλώσσα του και όταν δεν μπόρεσε να βρει καθόλου τροφή ανάμεσα στις σελίδες ξεκίνησε να μουγκρίζει.

«Αυτό σίγουρα είναι ένας περίεργος τρόπος για να διαβάζεις!» είπε ο Ταμερλάνος.

Και ο Χότζας σημείωσε:

«Όμως αυτός είναι ο τρόπος που διαβάζει ο γάϊδαρος».

Έχω την συνταγή.

Ο Χότζας αγόρασε ένα μεγάλο κομμάτι συκώτι και στο δρόμο για το σπίτι συνάντησε ένα φίλο του ο οποίος του έδωσε μια καινούργια συνταγή για ένα νόστιμο πιάτο συκωτιού. Ο Χότζας εντυπωσιάστηκε τόσο από την συνταγή και ρώτησε από το φίλο του να την γράψει σε ένα χαρτί για να μην την ξεχάσει. Καθώς περπατούσε για το σπίτι του και σκεφτόταν τη συνταγή και το νόστιμο πιάτο που θα γεύονταν το βράδυ, ένα κοράκι άρπαξε το συκώτι από τα χέρια του και πέταξε μακρυά. Ο Χότζας κοίταξε το πουλί και μετά από λίγο είπε.

«Το γεύμα σου δεν θα είναι τόσο νόστιμο όσο αυτό που θα έκανα εγώ, γιατί εγώ έχω την συνταγή».

Τρίτος χρόνος.

Κατά την διάρκεια του Ραμαζανιού, ρώτησαν το Χότζα.

«Αν φιλάς την γυναίκα σου χαλάει η νηστεία;»

Ο Χότζας χαμογέλασε και είπε, «Αν είσαι νιόπαντρος, τότε χαλάει τη νηστεία..Αν είσαι παντρεμένος για δυο χρόνια τότε δεν ξέρω αλλά αν είσαι παντρεμένος για τρία χρόνια, τότε δεν φιλάς την γυναίκα σου ούτως η άλλως. Όμως και αν το κάνεις , τότε δεν χαλάς την νηστεία».

Ο Αθώος ληστής.

Είχε κλαπεί ο γάιδαρος του Χότζα. Αντί να τον παρηγορήσουν οι γείτονες, τον κατηγορούσαν λέγοντας του:

«Έπρεπε να έχεις κλειδώσει το υπόστεγο!»

«Δεν άκουσες καθόλου θορύβους;»

«Έπρεπε να δέσεις το γάιδαρο με ασφάλεια!»

Ο Χότζας άκουγε με υπομονή και κάποια στιγμή είπε : «Ωραία, κατηγορείς μόνο εμένα..Μήπως πιστεύεις ότι και ο κλέφτης ήταν αθώος;»

Η επιρροή του Ναζίμ Χικμέτ στη Τουρκική Λογοτεχνία.

Ο Ναζίμ Χικμέτ γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη στις 20 Νοεμβρίου του 1901 ( από το περιβάλλον της οικογένειας, επειδή δεν ήθελαν για 40 ημέρες να φανεί ένα χρόνο μεγαλύτερος, θεώρησαν ως ημερομηνία γέννησης τις 15 Ιανουαρίου του 1902, ημερομηνία της οποία υιοθέτησε και ο ίδιος), πέθανε στις 3 Ιουνίου του 1963 στη Μόσχα.

Ο Χικμέτ ήταν ο επαναστάτης στη κλασσική έως τότε θεώρηση της Τούρκικης λογοτεχνίας. Κατάφερε να μεταδώσει τις ιδέες του χωρίς ωστόσο να φύγει από την παραδοσιακό πολιτισμό της Τουρκίας. Ο ίδιος έφερε μια νέα πνοή στη Τούρκικη ποίηση, καθώς αγνόησε τα έως τότε έμμετρο λόγο και δημιούργησε μια νέα κίνηση στη Τούρκικη ποίηση, την ελεύθερη ποίηση, χωρίς μέτρα και ομοιοκαταληξίες.

Ο Χικμέτ λόγω των ιδεών του, τις οποίες δεν πρόδωσε ποτέ. Αποτελεί μια από τις πιο αμφιλεγόμενες προσωπικότητες της Τουρκίας και της σύγχρονης ιστορίας της. Πολλοί τον κατηγόρησαν ως προδότη, εξαιτίας των σχέσεων του με την Σοβιετική Ένωση και το Κομμουνιστικό Κόμμα Τουρκίας. Το επίσημο κράτος του αφαίρεσε την Τούρκική υπηκοότητα το 1951, η οποία του δόθηκε πίσω 50 χρόνια μετά το θάνατο του, όπως ανακοινώθηκε και από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο το 2001 Τσεμίλ Τσιτσέκ. Ο Τσιτσέκ είχε δηλώσει « Τα αδικήματα τα οποία ανάγκασαν τις αρχές την εποχή εκείνη να του αφαιρέσουν την υπηκοότητα δεν θεωρούνται σήμερα εγκλήματα».

Ο Χικμέτ θεωρείται εγκληματίας, μόνο και μόνο για τις ιδέες του. Τα αδικήματα του ήταν το γεγονός ότι μνημόνευσε τον Μαγιακόγσκυ και το γεγονός ότι για πρώτη φορά ο Έλληνας, ο οποίος μέχρι τότε θεωρούνταν ο κακός, ο βίαιος και ο ανήθικος και η Ελληνίδα ήταν η πόρνη, η οποία έβγαζε από τον ίσιο δρόμο τον Τούρκο και το έσερνε στην αμαρτία. Οι Μαρξιστές λογοτέχνες, με κύριο εκφραστή τον Χικμέτ, πρωτεργάτη του λογοτεχνικού αυτού ρεύματος στη Τουρκία, θεωρούν ότι στον αγώνα κατά των εκμεταλλευτών, εχθρός είναι ο καπιταλισμός και  ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός.Όπως γράφει και ο ίδιος ο Χικμέτ στο έργο του Είναι ωραίο να ζεις φίλε μου « Δεν είμαι εχθρός κανενός. Είμαι όμως εχθρός αυτών που σκότωσαν τον Μουσταφά Σουπχή αλλά και όλων των εκμεταλλευομένων. Αλλά όχι μόνο τον δικών μας, αλλά και όλων των εκμεταλλευομένων του κόσμου. Είμαι κατά των φασιστών, των ιμπεριαλιστών κατά της γυναίκας που τραυμάτισε των Λένιν (…)», οι εργαζόμενοι έχουν θετική εικόνα ανεξάρτητα από την εθνική τους ταυτότητα.

Ο Τούρκος Νομπελίστας συγγραφέας Ορχάν Παμούκ, είχε δηλώσει για τον Χικμέτ «Η αντιμετώπιση του Τούρκικου κράτους στον Χικμέτ, είναι ένα παράδειγμα καταπίεσης των διανοούμενων στην σύγχρονη Τουρκία». Ο Παμούκ λέγοντας αυτά, αναφερόταν στο γεγονός ότι ο Χικμέτ καταδικάστηκε για τις μαρξιστικές ιδέες του.

Ο Χικμέτ, συνολικά πέρασε 15 χρόνια στις φυλακές και στο τέλος αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη Τουρκία και βρέθηκε εξόριστος στη Σοβιετική Ένωση, όπου και πέθανε σε ηλικία 61 ετών το 1963. Ο τάφος του βρίσκεται στη Μόσχα.

Στα μέσα της δεκαετίας του 1960 τα έργα του Χικμέτ αναδημοσιεύτηκαν τα βιβλία του για πρώτη φορά μετά το 1936, γεγονός που σημείωσε μια ανανέωση στη ποίηση της χώρας.

Τα έργα του Χικμέτ μεταφράστηκαν σε παραπάνω από 50 γλώσσες, στα ελληνικά αρκετά έργα μεταφράστηκαν και από το Ρίτσο, και αρκετά μελοποιήθηκαν από το μεγάλο Έλληνα συνθέτη Μάνο Λοίζο. Επίσης ένα από τα πιο γνωστά ποιήματα του Χικμέτ είναι «Ο άνθρωπος με το γαρύφαλλο» το οποίο το έγραψε το 1952 και εξημνούσε τον Έλληνα κομμουνιστή Νίκο Μπελογιάννη.

Το 1950 μοιράστηκε μαζί με τον Πάμπλο Νερούδα το Διεθνές βραβείο Ειρήνης της Σοβιετικής Ένωσης. Ο ίδιος Ο Νερούδα, δήλωσε για τον Χικμέτ:

« Ένας μεγάλος ποιητής έγραψε για όλον το κόσμο.

Ένας μεγάλος άνθρωπος ανήκει στην ανθρώπινη πλειοψηφία.

Ένας μεγάλος πατριώτης βασανισμένος από την πατρίδα του.

Ο Ναζίμ Χικμέτ δεν έχει όμοιο του στη ποίηση του αιώνα του.

Ήταν για μένα η ενσάρκωση του ηρωισμού και της τρυφεράδας.»

Θα κλείσω χρησιμοποιώντας λόγια της Αντονίνα Σβετσέφσκαγια.

« Την πρώτη φορά που ο Ναζίμ μπήκε σε ταξί στη Μόσχα, τον ρώτησε ο ταξιτζής ‘‘που πάμε αφεντικό;’’, ο Ναζίμ θύμωσε και του είπε ‘‘τι αφεντικό; Από που βγήκε αυτό; Αυτή δεν είναι η χώρα των εργατών και των αγροτών;’’

Βιβλιογραφία

·         Can Dündar, Nazım, İmge kitabevi, 13. Baskı

·         Ηρακλής Μήλλας, Εικόνες Ελλήνων και Τούρκων, εκδόσεις Αλεξάνδρεια

·         Ναζίμ Χικμέτ τα έργα του ΙΙ, μετάφραση Στέλιος Μαγιόπουλος, Σύγχρονη Εποχή

·         Ιωάννης Μπακιρτζής, Εισαγωγή στην ιστορία της Ουωμανικής και Τουρκικής λογοτεχνίας, εκδόσεις Σπανίδη

·         Αναστάσιος Ιορδάνογλου, Περίοδοι της Τουρκικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας, εκδόσεις Αντ. Σταμούλη.

Αζίζ Νεσίν.. Κείμενο για τους Έλληνες αναγνώστες του..

Αγαπητοί Έλληνες Αναγνώστες μου,
Θέλησα να γράψω έναν πρόλογο στο βιβλίο μου που για πρώτη φορά κυκλοφορεί στα ελληνικά. Αυτό το ζήτησα για τον εξής λόγο: Επιθυμώ τα διηγήματά μου, που ένα μέρος απ` αυτά μεταφράστηκε στα ελληνικά να συντείνουν στο να ζήσουν συμφιλιωμένοι οι δύο λαοί μας. Και αντί να αναζητάμε φιλίες με μακρινότερους και άγνωστους σ` εμάς λαούς, είναι προτιμότερο να προηγηθούμε εμείς οι κοντινοί γείτονες σε μιαν ειρηνική και με πνεύμα αδερφικής συνύπαρξης ζωή. Προσέξτε ιδιαίτερα αυτό το σημείο: Τα αίτια της εχθρότητας ανάμεσα στους Έλληνες και Τούρκους δεν προήλθαν από μας, από τους λαούς μας. Οδηγηθήκαμε σ` αυτούς τους πολέμους κάτω από την πίεση ξένων και έξω από τα συμφέροντα των δύο λαών επιρροών. Ξέρουμε ότι τα σημερινά βιβλία της ιστορίας κρύβουν την αλήθεια. Όμως η ιστορική αλήθεια δεν μπορεί να μένει για πάντα κλειδομανταλωμένη. Σήμερα είμαι πενήντα χρονών. Υπάρχει λόγος που αναφέρω την ηλικία μου. Τα παιδικά μου χρόνια πέρασαν στις πιο στενόχωρες περιόδους των ελληνοτουρκικών συγκρούσεων. Τότε που ήμουνα εφτά-οχτώ χρονών παιδί, ήταν ντροπή μας να φοράμε ένα πουκάμισο ή μια φανέλα με το γαλάζιο- άσπρο χρώμα της ελληνικής σημαίας. Ξέρω πολύ καλά ότι την εποχή εκείνη και τα Ελληνόπουλα της ηλικίας μου των εφτά-οχτώ χρονών , τα έπιανε η ίδια αλλεργία στο να φορέσουν κάτι με το κόκκινο και άσπρο χρώμα της τουρκικής σημαίας. Γιατί τα παιδικά μας χρόνια πέρασαν μ` αυτή την εχθρότητα στο γαλάζιο -άσπρο χρώμα και στο κόκκινο-άσπρο; Αν βαθύνουμε τη σκέψη μας πάνω σ` αυτά τα ερωτήματα μπορούμε να βρούμε τα αίτια των συγκρούσεων που τόσο ύπουλα μας επέβαλαν από το εξωτερικό άνθρωποι ξένοι σ` εμάς.Ομολογώ ότι σήμερα ντρέπομαι για την εχθρότητα των παιδικών μου χρόνων προς τα χρώματα της ελληνικής σημαίας. Ξέρω όμως ότι σήμερα πολλοί Έλληνες διανοούμενοι ντρέπονται κι αυτοί για παρόμοια αισθήματα της παιδικής τους ηλικίας προς τα χρώματα της σημαίας τους. Αυτή η αμοιβαία γνώση των πραγμάτων πρέπει να μας αφυπνίσει, να μας κάνει να καταλάβουμε ότι δε γεννήθηκε καμιά εχθρότητα ανάμεσα στους λαούς μας από δική τους πρωτοβουλία. Όταν ήμουνα παιδί καθόμασταν στη Χάλκη. Εκεί υπήρχαν και πυκνοκατοικημένοι μαχαλάδες Ρωμιών. Εμείς τα Τουρκάκια, ακόμα κι από εκείνη την ηλικία, οπλιζόμασταν με ραβδιά, λοστούς και πέτρες, κάναμε επιδρομή στους ελληνικούς μαχαλάδες και χτυπούσαμε τα Ρωμιόπουλα. Νομίζω πως και τα Ελληνόπουλα έπαιζαν το ίδιο πολεμικό παιχνίδι. Ύστερα απ` αυτό το εφιαλτικό παιδικό παιχνίδι, πέρασαν πάνω από σαράντα χρόνια. Πριν από ένα μήνα, ήρθαν σπίτι μούσκεμα στον ιδρώτα τα δυο μου αγόρια, το ένα οχτώ και το άλλο εννιά χρονών. Τους ρώτησα την αιτία. «Τσακωθήκαμε με τα Ρωμιόπουλα» μου είπαν. Θυμήθηκα την παιδική μου ηλικία, των εφτά και των οχτώ χρόνων και κύλησαν δάκρυα από τα μάτια μου. Την αφυπνισμένη έχθρητα των παιδικών μας χρόνων, παρόλο που πέρασαν σαράντα χρόνια από τότε , δεν μπορέσαμε να τη σβήσουμε από τα παιδιά μας. Τα ιστορικά γεγονότα μπορούν να κάμουν τους σημερινούς ανθρώπους και φίλους και εχθρούς. Εμείς όμως πρέπει σήμερα να ξεχωρίσουμε από την ιστορία τα γεγονότα που θα οδηγήσουν τους λαούς μας στη φιλία. Έχει ειπωθεί πολλές φορές πως είναι ανάγκη οι δύο λαοί των γειτονικών χωρών να ζήσουν ειρηνικά και αδελφικά. Εγώ όμως δε στηρίζω τις ελπίδες μου στους πολιτικούς. Αυτοί που θα δυναμώσουν τους δεσμούς φιλίας ανάμεσα στους λαούς μας είναι πρώτ` απ` όλα οι συγγραφείς και οι καλλιτέχνες. Γίνονται εχθροί οι άνθρωποι, όταν δε γνωρίζονται μεταξύ τους. Και για να γίνουν φίλοι πρέπει να αλληλοδανειστούν. Δεν είναι οι λόγοι των πολιτικών που θα συντελέσουν στη γνωριμία των λαών μας, αλλά τα έργα των πνευματικών ανθρώπων. Τρέφω μεγάλη εκτίμηση στον ελληνικό λαό για τα ηρωικά κατορθώματά του στη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και στα μετέπειτα χρόνια.-- Ο ελληνικός λαός έχυσε ηρωικά το αίμα του στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και μετέπειτα για την υπεράσπιση του τόπου του και τη διαφύλαξη της εθνικής ανεξαρτησίας του γράφοντας σελίδες δόξας. Αυτόν τον ηρωισμό τον καταλαβαίνουν οι Τούρκοι καλύτερα από κάθε άλλο λαό σ` όλη την υφήλιο που πρώτοι αγωνίστηκαν ενάντια στον ιμπεριαλισμό, στην περίοδο του απελευθερωτικού τους πολέμου. Οι πολιτικές καταστάσεις αλλάζουν συχνά, οι κυβερνήσεις έρχονται και παρέρχονται, οι λαοί όμως μένουν παντοτινοί και αθάνατοι. Και η ιστορία δουλεύει για την ευτυχία των σημερινών ανθρώπων.Τα διηγήματά μου αυτά που γράφτηκαν για να γελάσουν οι αναγνώστες μου, και γελώντας να σκεφτούν βαθύτερα, μπορεί να εδραιώσουν δεσμούς φιλίας ανάμεσα στον τούρκικο και στον ελληνικό λαό. Κι αν αυτό μπορεί να βοηθήσει στην αλληλογνωριμία των λαών μας, θα` ναι για μένα, αληθινά , μια μεγάλη ευτυχία.Επιθυμώ το βιβλίο μου αυτό , που πρώτη φορά τυπώνεται στα ελληνικά, να μοιάσει σαν ένα κλαδί δάφνη, που κάθε του φύλλο θα` ναι γελαστό και που θ` απλώνεται από τη Μικρασία ως την Ελλάδα. Πιστεύω ότι η σκέψη μου θα βρει ανταπόκριση στην πλειοψηφία των προοδευτικών διανοούμενων Ελλήνων.Ο τούρκικος λαός χαιρετάει τον ελληνικό λαό , τους πρωτοπόρους διανοούμενους της Ελλάδας!
                 ΑΖΙΖ ΝΕΣΙΝ