Κυριακή 17 Μαρτίου 2013

Σίγουρα το έχετε δει στην Istiklal....

Σήμερα αποφάσισα να ασχοληθώ με το μοναδικό τζαμί, στον πιο φημισμένο και πολυσύχναστο  δρόμο της Κωνσταντινούπολης. Το Huseyin Aga Cami, βρίσκετε ακριβώς δίπλα από το Ντεμίρορεν και κάποιοι δεν θα θα το έχετε δει και αρκετοί θα έχετε αναρωτηθεί, όπως και  εγώ, πως είναι δυνατόν, στην Κωνσταντινούπολη των εκατοντάδων τζαμιών να υπάρχει μόνο ένα στην Ιστικλάλ, στην οποία μπορείς να βρεις αρκετές εκκλησίες, με την Αγία  Τριάδα να δεσπόζει στην κεντρική πλατεία του Ταξείμ και την καθολική του Αγίου Αντωνίου να προκαλεί με την αρχιτεκτονική της.
Το γεγονός αυτό μπορεί να εξηγηθεί αρκετά εύκολα. Το ταξείμ στα πρώτα Οθωμανικά χρόνια βρισκόταν εκτός των τειχών της Πόλης και αποτελούσε μια αρκετά αραιοκατοικημένη περιοχή. Το τζαμί εγκαινιάσθηκε το 1597, 200 χρόνια  δηλαδή πριν την διεύρυνση των Οθωμανικών τειχών της  Πόλης. 
Ας ασχοληθούμε πρώτα με το ποιος ήταν ο Χουσεϊν Αγάς, ο υπαίτιος για την δημιουργία του Τζαμιού.

O Χουσεϊν Αγάς, κατείχε κατά την διάρκεια της ζωής του δυο σημαντικές θέσεις στην Οθωμανική διοίκηση. Ο ευνούχος Χουσεϊν κατά το δεύτερο μισό του 16ου αιώνα κατείχε την θέση του Σεΐχη του Χαρεμιού, με λίγα λόγια υπεύθυνος του Χαρεμιού και μοναδικός "άνδρας" που μπορούσε να μπει στο χαρέμι εκτός από αυτούς της δυναστείας.
Η δεύτερη και εξίσου σημαντική θέση που κατείχε προτού πάει στο Χαρέμι, ήταν αυτή του Καδή, στη Μεδίνα, την εποχή που οι δυο  ιερείς πόλεις του Ισλάμ βρισκόταν στα χέρια των Οθωμανών. Επομένως καταλαβαίνει κανείς ότι ο Χουσεϊν κατείχε μια πολύ σημαντική θέση στην Οθωμανική διοίκηση, ως καδής είχε το δικαίωμα να ελέγχει τους υπόλοιπους αγάδες.
Είναι πιθανόν ήταν προστατευόμενος του Μεχμέτ Πασά Sokollu, ο οποίος ήταν ο μεγάλος βεζίρης του Σουλτάνου Σουλεϊμάν Kanuni μεταξύ 1565 και 1579 και ο οποίος ήταν υπεύθυνος για την οθωμανική κατάκτηση της Υεμένης το 1571.
Το 1595, οι λευκοί ευνούχοι στο παλάτι αντικαταστάθηκαν από τους μαύρους ευνούχους, τη περίοδο που Σουλτάνου Μεχμέτ III ανέβηκε στο θρόνο (R. 1595-1603) και έγινε Βαλιντέ Σουλτάνα η Σαφιγιέ (την είδαμε και στο κείμενο για το γενί τζαμί, ήταν μια Βαλιντέ που επηρέασε αρκετά την διοίκηση της Αυτοκρατορίας, το θέμα αυτό θα είναι και το επόμενο κείμενο μου,). Οι μαύροι ευνούχοι θεωρήθηκαν πιο αξιόπιστοι για το χαρέμι από ότι οι λευκοί ευνούχοι.
Πέρα από αυτά, παραμένει μυστήριο γιατί χτίστηκε αυτό το τζαμί. Υπάρχουν δυο ερμηνείες για αυτό. Πρώτον, το ότι στην περιοχή κατοικούσαν αρκετοί μουσουλμάνοι και δεύτερον, ίσως να υπήρχαν και άλλα τζαμιά για τα οποία δεν υπάρχουν κάποιες αναφορές. 
Ο Hüseyin Αγά , είναι θαμμένος στην αυλή του τζαμιού μαζί με τον Davut Αγά. Υπάρχει επίσης μια κρήνη η οποία κατασκευάστηκε από τον διάσημο αρχιτέκτονα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας Sinan. 


















Κατά τον 20ο αιώνα, ο Τούρκος ποιητής Ναζίμ Χικμέτ έγραψε ένα ποίημα για τη μοναξιά του Χουσεϊν Αγά Τζαμί. Ενώ συνεχίζει να κάθεται ήσυχα ως τώρα όπως έκανε τότε Istiklal Caddesi, τουλάχιστον θα πρέπει να αποκατασταθεί με την πρώην ομορφιά του.
Το τζαμί αναστηλώθηκε το 1934 μετά από μια μεγάλη πυρκαγιά.











το ποίημα του Χικμέτ(δυστυχώς στα τουρκικά)

Havsalam almıyordu bu hazin hali önce
Ah, ey zavallı cami, seni böyle görünce
Dertli bir çocuk gibi imanıma bağlandım;
Allahımın ismini daha çok candan andım.
Ne kadar yabancısın böyle sokaklarda sen!
Böyle sokaklarda ki, anası can verirken,
Işıklı kahvelerde kendi öz evladı var...
Böyle sokaklarda ki, çamurlu kaldırımlar,
En kirlenmiş bayrağın taşıyor gölgesini,
Üstünde aşüfteler yükseltiyor sesini.
Burda bütün gözleri bir siyah el bağlıyor,
Yalnız senin göğsünde büyük ruhun ağlıyor.
Kendi elemim gibi anlıyorum ben bunu,
Anlıyorum bu yerde azap çeken ruhunu
Bu imansız muhitte öyle yalnızsın ki sen
Bir arkadaş bulurdun ruhumu görebilsen!
Ey bu caminin ruhu: Bize mucize göster
Mukaddes huzurunda el bağlamayan bu yer
Bir gün harap olmazsa Türkün kılıç kınıyla,
Baştan başa tutuşsun göklerin yangınıyla!